Triệu
chứng
thoát vị đĩa đệm gây nên các cơn đau thắt lưng với các triệu chứng nhức, tê lan dọc
từ thắt lưng xuống mông và chân, hay đau từ vùng cổ - gáy lan
ra hai vai và xuống các cánh tay, bàn tay… khiến người bệnh rất khó chịu, đau
đớn.Ngoài ra, đau cột sống và đau rễ thần kinh là các triệu chứng nổi bật nhất
của bệnh. Đau thường tái phát nhiều lần, mỗi đợt kéo dài khoảng 1-2 tuần, sau
đó lại khỏi bệnh. Có khi đau âm ỉ nhưng thường đau dữ dội, đau tăng khi ho, hắt
hơi, cúi. Ngoài ra còn có cảm giác kiến bò, tê cóng, kim châm tương
ứng với vùng đau. Dần dần, đau trở nên thường xuyên, kéo dài hàng tháng nếu
không được điều trị. Tuỳ theo vị trí đĩa đệm thoát vị có thể có các triệu chứng
đặc trưng.
· Khi bị thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ, người bệnh có biểu hiện
đau vùng gáy, vai. Ðau, tê, mất cảm giác từng vùng ở cả tay, cổ tay, bàn
tay. Giảm cơ lực tay. Các hiện tượng đau, nhức, tê tăng lên hay giảm xuống theo
cử động cổ tay...
· Khi bị thoát vị đĩa đệm đốt sống thắt lưng thì gây đau lưng và triệu chứng đau thần kinh liên sườn: cảm giác đau tăng khi nằm
nghiêng, ho và đại tiện. Bệnh nhân sẽ thấy đau vùng cột sống lưng, lan
theo hình vòng cung ra phía trước ngực, dọc theo khoang liên sườn. Ðau, tê, mất
cảm giác từng vùng ở mông, chân, bàn chân, trường hợp nặng có thể bị liệt.
Ngoài ra bệnh nhân còn bị chế cử động cột sống: không còn khả năng ưỡn của thắt
lưng, không cúi được xuống thấp… Bệnh nhân sẽ thấy đau thắt lưng cấp hay mạn
tính, đau thần kinh tọa, đau thần kinh đùi bì. Người bệnh có tư thế ngay
lưng hay vẹo về một bên để chống đau, cơ cạnh cột sống co cứng. Có trường hợp
đau rất dữ dội và người bệnh phải nằm bất động về bên đỡ đau
Nguyên nhân
Cơ
chế thoát vị đĩa đệm như sau: Bình thường đĩa đệm nằm ở khe giữa hai đốt sống,
có lớp vỏ sợi bọc nhân nhày ở trung tâm (nhân tủy). Nhờ tính đàn hồi, đĩa đệm
làm nhiệm vụ như một bộ phận giảm xóc, bảo vệ cột sống khỏi bị chấn thương. Nếu
có một lực tác động mạnh vào cột sống (chấn thương, gắng sức...), nhân nhày có
thể qua chỗ rách của đĩa đệm thoát vị ra ngoài chui vào ống sống, chèn ép rễ
thần kinh gây đau cột sống. Khi đĩa đệm nào đó bị rách hoặc đứt, những chất
dạng gel bên trong nó sẽ tràn ra ngoài. Hiện tượng này được gọi là
thoát vị nhân tủy - hay thoát vị đĩa đệm, thoai hoa cot song
Có
nhiều nguyên nhân gây nên thoát vị đĩa đệm cột sống. Một số nguyên nhân chủ yếu
gồm.
· Nguyên nhân phổ biến là tư thế sai trong lao động, vận
động và hoạt động. Cơn đau thường xuất hiện khi ta nhấc vật nặng ở tư thế
không phù hợp. Tư thế lao động, tư thế ngồi, mang vác nặng sai cách đặc biệt
hay gặp nhất là việc bê vác vật nặng. Ví dụ: Thay vì ngồi xuống bê vật rồi từ
từ đứng lên, nhiều người có thói quen đứng rồi cúi xuống, nhấc vật nặng lên.
Việc mang vác nặng sai tư thế này dễ gây chấn thương đốt sống lưng, thoát vị
đĩa đệm. Không chỉ bê vác nặng, mà nhiều thói quen sinh hoạt hàng
ngày cũng ảnh hưởng xấu tới xương khớp như tư thế ngồi gây cong vẹo cột
sống, tập thể dục không đúng cách gây thoái hoá khớp, trật khớp……
· Nguyên nhân do nguyên nhân do thoái hoá tự nhiên: Tuổi tác
và các bệnh lý cột sống bẩm sinh hay mắc phải như gai đôi cột sống, gù vẹo, thoái
hóa cột sống cũng là các yếu tố thuận lợi để gây bệnh. Những người ở độ
tuổi từ 30 đến 50 là có nguy cơ bị thoát vị cao nhất do những thành phần nước
và đàn hồi bên trong nhân tủy sẽ giảm đi theo tuổi.Những người trên 30 tuổi,
đĩa đệm thường không còn mềm mại, nhân nhày có thể bị khô, vòng sụn bên ngoài
xơ hóa, rạn nứt và có thể rách. Trên cơ sở đó nếu có một lực tác động mạnh vào
cột sống (chấn thương, gắng sức...), nhân nhày có thể qua chỗ rách của đĩa đệm
thoát vị ra ngoài chui vào ống sống, chèn ép rễ thần kinh gây đau cột sống.
· Nguyên nhân do bị tai nạn hay các chấn thương cột sống.
· Tổn thương đĩa đệm cũng có thể do nguyên nhân di truyền.
Nếu bố mẹ có đĩa đệm yếu do bất thường về cấu trúc thì con cái cũng dễ bị thoát
vị đĩa đệm.
